2025 Begrotingstoespraak: Sleutelbelasting- en beleidsaankondigings

Click here for ENGLISH

Op 12 Maart 2025 het die Minister van Finansies, Enoch Godongwana, die langverwagte 2025-Begrotingstoespraak gelewer na ‘n ongekende vertraging. Die toespraak, oorspronklik geskeduleer vir 19 Februarie, is uitgestel weens meningsverskille binne die Regering van Nasionale Eenheid (RNE) oor voorgestelde belastingverhogings, veral ‘n moontlike BTW-verhoging van 15% na 17%.

Uiteindelik het die Tesourie besluit op ‘n gefaseerde BTW-verhoging van 0.5% per jaar oor die volgende twee jaar. Volgens die Minister is BTW ‘n breë-basis belasting met beduidende verspreidingseffekte. Die gefaseerde benadering poog om ekonomiese ontwrigtings te beperk terwyl voldoende inkomste verseker word om staatsbesteding en maatskaplike programme te ondersteun.

Sleutelbelastingvoorstelle word hieronder gelys.

Belasting op Toegevoegde Waarde (BTW)

• Die standaard BTW-koers word voorgestel om as volg te verhoog:
  • 15% na 15.5% op 1 Mei 2025.
  • 15.5% na 16% op 1 April 2026.
• Die BTW-nulkoerskedule sal uitgebrei word om bykomende noodsaaklike voedselprodukte in te sluit, insluitend sekere geblikte groente en eetbare afvalprodukte.

Aksynsbelasting

• Alkoholiese drankies: 6.75% verhoging.
• Tabakprodukte: 6.75% verhoging op sigare en pyptabak, en 4.75% op sigarette en ander tabakprodukte.

Oordragkoste

• Aangepas om inflasie in ag te neem.

Geen veranderinge aan die volgende belastingkoerse

• Persoonlike inkomstebelastingdrempels bly onveranderd vir 2026, met belastingdrempels soos volg:
  • R95 750 (individue onder 65 jaar)
  • R148 217 (ouderdomme 65 tot onder 75)
  • R165 689 (ouderdomme 75 en ouer)
• Dividendterughoubelasting bly onveranderd op 20%.
• Brandstof- en Padongelukkefondsheffing bly onveranderd.
• Kapitaalwinsbelasting (KWB) insluitingskoerse bly onveranderd.
• Rente- en tantièmeterughoubelastingkoerse bly onveranderd op 15%.
• Maatskappybelastingkoers bly onveranderd op 27%.

Bykomende belastingvoorstelle

• Stedelike Ontwikkelingsone (UDZ)-aansporing word voorgestel om tot Maart 2030 verleng te word.
• Wysigings aan vrystellingsreëls vir buitelandse pensioene en aftreebedrae, veral met betrekking tot dienste buite Suid-Afrika gelewer.
• Hersiening van die belastinghantering van bate-vir-aandeel-transaksies, veral waar genoteerde aandele en kollektiewe beleggingskemas betrokke is.
• Hersiening van die “deurvloei”-beginsel vir Suid-Afrikaanse trusts, voorheen beperk tot SA-begunstigdes in 2023.
• Die hernubare energie-belastingaansporing, ingestel in 2023 as ‘n tweejaar-maatreël, sal nie verleng word nie.
• Bekendstelling van ‘n vrywillige openbaarmakingsprogram (VDP).
• Uitbreiding en heronderhandeling van internasionale dubbelbelastingooreenkomste om Suid-Afrika se belastingraamwerk te verbeter.

Let wel: Hierdie opsomming dek nie alle voorgestelde veranderinge nie. ‘n Volledige analise is beskikbaar in ASL se elektroniese belastinggids.

Wetgewende en praktiese implikasies van die BTW-verhoging

Hoewel die Begroting ter tafel gelê is, moet dit steeds deur die Parlement goedgekeur word. Opposisiepartye het egter aangedui dat hulle nie die BTW-verhoging sal ondersteun nie, ondanks die wysiging van die aanvanklike voorgestelde 2%-verhoging na ‘n gefaseerde 0.5%-aanpassing per jaar.

Tydsberekening en wetlike raamwerk

• Artikel 7(4) van die Wet op Belasting op Toegevoegde Waarde, 1991 (BTW-wet), bepaal BTW-koersveranderinge. Sodra die Minister ‘n BTW-verhoging in die Nasionale Begroting aankondig, tree die verandering op die gespesifiseerde datum in werking—ongeag of die Parlement die Begroting formeel goedgekeur het.
• Gevolglik tree die 15.5% BTW-koers in werking vanaf 1 Mei 2025, hoewel die Parlement eers later in Mei oor die Begroting sal stem.
• Indien die Parlement nie die wetgewing binne 12 maande bekragtig nie, sal die BTW-koers terugkeer na 15%.

Praktiese implikasie vir BTW-handelaars

• Ondernemings moet die 15.5% BTW-koers vanaf 1 Mei 2025 toepas om aan wetlike vereistes te voldoen.
• Indien die Parlement uiteindelik die Begroting verwerp, kan regstappe of politieke ingryping nodig wees om die verhoging terug te trek.

Gevolgtrekking

Ten spyte van politieke onsekerheid moet BTW-ondernemers die 15.5% koers vanaf 1 Mei 2025 implementeer, tensy ‘n amptelike ingryping plaasvind. Besighede moet dienooreenkomstig voorberei en wetgewende ontwikkelings noukeurig monitor.