Boedellikiditeit – Wat is dit en waarom is dit belangrik?

ASL is raising the bar on protecting client data and compliance with POPIA
March 17, 2020
Personeelnuus
March 17, 2020

Boedellikiditeit word gebruik as ‘n term wat aandui dat ‘n oorledene se boedel oor voldoende kontant beskik om al die verpligtinge in die boedel te kan nakom, verkieslik sonder om bates te realiseer.

Daar word beweer dat 1 uit elke 4 Suid-Afrikaanse boedels onvoldoende kontant het om die kostes verbonde aan die bereddering daarvan te dek. Dit veroorsaak uitgerekte vertragings tydens die beredderingsproses (wat gevolglik jare kan neem om te finaliseer) en het ook ‘n baie groot negatiewe finansiële impak op die erfgename.

Die gebrek aan beskikbare kontant kan daartoe lei dat erfgename se erfenis verkoop moet word om die nodige kontant te genereer om die boedel mee te beredder of selfs dat die erfgename die kontant pro rata sal moet inbetaal om hulle erfporsies te beskerm, of om bloot net die kostes in die boedel te dek indien daar nie voldoende bates sou wees nie.

Dit gebeur ook dikwels dat die oorledene se bates sy laste met miljoene oorskry, maar dat daar nie voldoende kontant beskikbaar is om die koste/laste te dek nie, soos bv. uitstaande leningsrekeninge, huisverbande, belastings en ander administratiewe kostes.

Selfs al het die langslewende eggenoot of erfgename voldoende kontant om die kostes verbonde aan die bereddering van die boedel te dek, is dit in praktyk nie altyd redelik beskikbaar nie as gevolg van die feit dat dit dalk op medium- tot langtermyn belê is.

Suid-Afrikaanse Inkomstediens (SAID) & Kapitaalwinsbelasting (KWB)

Die dood van ‘n persoon lei vanselfsprekend tot belastingimplikasies, veral ‘n aanspreeklikheid vir kapitaalwinsbelasting.

Indien bates aan die langslewende eggenoot bemaak word, ontstaan daar nie ‘n aanspreeklikheid vir KWB in die eers-sterwende se boedel nie siende dat die aanspreeklikheid oorgerol word tot met die langslewende se afsterwe, of indien hy/sy die bate sou vervreem.  Indien die eksekuteur egter genoodsaak sou word om bates in die boedel te verkoop om likiditeit te skep, is die KWB onmiddellik betaalbaar.  Net so is daar KBW betaalbaar op alle bates wat nie aan die langslewende eggenoot bemaak word nie.

Nadat die Likwidasie en Distribusie rekening deur die Meester van die Hoë Hof  goedgekeur is moet die eksekuteur eerstens die krediteure, administrasiekostes en SAID betaal. Daarna sal die eksekuteur uitbetaling doen aan die legate, en laastens sal die restant uitbetaal word aan die erfgename. Wie die restant in terme van die testament erf, sal in effek al die kostes dra.

Administrasiekostes

Die administrasiekostes van ’n boedel bestaan uit sekere fooie wat deur die Meester van die Hoë Hof gehef word, en ook die eksekuteur se vergoeding.

Die Meester se fooi word vanaf 1 Januarie 2018 teen ’n glyskaal bereken. Indien die oorledene se bruto batewaarde tussen R250 000 en R400 000 is, sal die Meester se fooi R600 beloop. Vir elke R100 000 bo die R400 000 word R200 bygevoeg tot ’n maksimum fooi van R7 000.

Die Administration of Deceased Estates Act 66 of 1965 bepaal dat ’n eksekuteur se vergoeding beperk is tot 3,99% (BTW ingesluit) van die bruto bates van die oorledene soos bereken op datum van afsterwe. Hierdie vergoeding is uit die aard van die saak onderhandelbaar met die Eksekuteur en faktore wat dit mag beïnvloed is die omvang en aard van die bates in die boedel, en ook die kompleksiteit om die boedelproses so spoedig as moontlik te kan afhandel.  (Uit die aard van die saak sal ‘n kontant tekort in die boedel die afhandelingsproses nadelig beïnvloed).

Likiditeitplan

Dit is belangrik dat elke testateur en testatrise reeds voor afsterwe die likiditeit in hulle boedel beraam ten einde vroegtydig te bepaal of daar ‘n kontanttekort gaan wees, al dan nie.  Dit kan gedoen word as deel van ‘n volledige boedelbeplanning beraming.

Deel van die boedelbeplanning behoort ook te wees om te verseker dat die erfgename, waar nodig, oor voldoende kontant beskik om in die lewenskoste van die nagelate erfgename (gewoonlik eggenote en kinders, veral indien hulle nog minderjarig is) te voorsien.

Die kontant situasie van die boedel en die kontant behoeftes van die erfgename behoort in ‘n boedellikiditeitsplan aangespreek te word.

Lewensdekking

Lewensdekking is ’n koste-effektiewe manier om te verseker dat ’n boedel genoegsame kontant beskikbaar sal hê met die afsterwe van die testateur/testatrise.  Dit is verder ook belangrik om te bepaal of die dekking direk aan die boedel of eerder aan begunstigdes uitbetaal moet word, afhangende van die boedellikiditeitsplan se resultate.

Versekeraars het produkte wat doeltreffend tot die behoeftes van die testateur/testatrise aangepas kan word, bv. die dekkings bly net in plek vir ‘n termyn, soos in die geval waar daar voorsiening gemaak moet word vir minderjarige kinders.

Kundige advies

Elke testateur/testatrise behoort op ‘n gereelde basis boedelbeplanning te  doen wat die opstel van ‘n likiditeitsplan insluit.

ASL Trust kan u behulpsaam wees in hierdie verband indien u nie reeds ‘n professionele adviseur hiervoor het nie. U is welkom om u verhoudingsdirekteur te skakel of vir Inge Heath by trust@asl.co.za.

ASL
ASL
We use cookies to improve your experience on our website. By continuing to browse, you agree to our use of cookies
X